Perfectionisme kan je verlammen

Gepubliceerd op 16 april 2024 om 22:42

Ik ben soms behoorlijk perfectionistisch.

Zo, ik kan het maar gezegd hebben.

Ik heb bijvoorbeeld mijn huis het liefst tip top schoon en netjes en kan me enorm irriteren aan de continue rommel in huis. Ik word daar onrustig van, vooral omdat het veelal niet míjn rommel is die niet wordt opgeruimd. Soms komt het dan op een punt dat ik als een soort wervelwind door het huis ga en al mopperend de zooi weer opruim, wetende dat het resultaat van korte duur is. Maar toch: ik kan toch maar mooi genieten van het feit dat mijn woonkamer er in ieder geval een paar uur geordend en schoon uitziet.

 

Ik kan ook heel perfectionistisch zijn in mijn werk; het liefst denk ik alles tot in de kleinste details uit, inclusief alle 'mitsen, maren en wat-alsen', voordat ik mijn plan ten uitvoer breng. Maar ja, voordat ik zover ben, gaan er gerust een paar maanden overheen.

Niet handig als je een onderneming te runnen hebt waarbij je ook nog een beetje omzet moet maken.

Soms is het dus goed om niet voor perfect te gaan, maar voor goed genoeg.

 

"Ja maar," hoor ik je al zeggen, "goed genoeg is…. nou ja…  niet goed genoeg. Niet perfect!"

 

Nee, dat klopt. En dat voelt best ongemakkelijk. Maar waarom eigenlijk?

Want eigenlijk weten we ook: perfectie bestaat niet, want als we dat nastreven komen we nooit tot een resultaat. Want hoezeer je je best ook doet, het zal nooit goed genoeg zijn voor je. En uiteindelijk komt er dan niets meer uit je handen, omdat je van tevoren eigenlijk al weet dat het nooit zal voldoen aan jouw eisen van perfectie.

Innerlijke criticus

Waarom dan toch dat ongemakkelijke gevoel bij 'goed genoeg'? Waar zit 'm dat toch in? Heeft dat misschien te maken met die innerlijke criticus, dat stemmetje in ons hoofd dat tegen je zegt: je bent niet goed genoeg? En waar komt dat stemmetje dan vandaan?

Het klinkt misschien cliché om te zeggen, maar vaak is dat stemmetje een resultaat van iets wat in je jeugd is gebeurd, bijvoorbeeld door wat een voor jou belangrijk persoon, zoals een van je ouders of een leerkracht, tegen jou zei: "Tjonge, een zesje?! Je had gemakkelijk een acht kunnen halen voor die toets! Als je nu gewoon eens je best doet!"

Of:

"Jij wilt in een koor zingen? Jij? Maar je kan helemaal niet goed zingen! Ik zou er niet aan beginnen als ik jou was."

Met andere woorden: je hebt gehoord, of in ieder geval de overtuiging ontwikkeld, dat je niet goed genoeg bent, dus zul je je uiterste best moeten doen om te laten zien dat je het wel kan! Sterker nog, je gaat iedereen laten zien dat je de beste bent! En zie hier: Perfectionisme is geboren.

 

Als die overtuiging zo diep in jou zit, kan dit verlammend werken in de dingen die je doet. Want je gaat dingen voor je uit schuiven, uitstellen of net zolang met iets bezig zijn totdat het perfect is. Maar omdat perfectie niet bestaat, kom je niet tot een voor jou voldoende resultaat. Of het levert je zoveel stress en tijdsdruk op, dat je uiteindelijk overspannen raakt, of zelfs burn-out, opgebrand, waardoor je letterlijk tot niets meer in staat bent.

 

En nu?

'Nou, lekker dan,' zul je misschien denken. 'Dit klinkt tamelijk hopeloos. Is er nog iets aan te doen?'

Ja, nou ja, zeker. Maar het levert je gegarandeerd een flinke portie ongemakkelijkheid op.

Want je zult genoegen moeten leren nemen met 'goed genoeg'. De lat lager leggen, je oncomfortabel leren voelen bij minder perfect.

'Pfff, nou ik weet niet of ik dat wel kan, hoor.'

Oké, dan is er nog een alternatief: Je accepteert dat je nu eenmaal een perfectionist bent die zo nu en dan lamgeslagen wordt door de dingen die je nastreeft en waarvan je eigenlijk al weet dat het resultaat nooit aan al jouw eisen zal voldoen.

Aan jou de keus!

 

Stel nu dat je denkt:

"Ik vind het doodeng, maar ik wil leren genoegen te nemen met 'goed genoeg', ik weet alleen niet hoe?"

Neem dan vooral contact met mij op. Dan gaan we samen jouw lat wat lager leggen én ons samen even ongemakkelijk voelen. Dat is nog altijd beter dan het alleen moeten doen.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.